OPŠTINA IVANJICA
GRAĐANSKI VODIČ KROZ ODLUKU O BUDŽETU za 2023.
godinu
SADRŽAJ
- Uvod
- Ko se finansira iz budžeta?
- Kako nastaje budžet opštine?
- Pojam budžeta
- Ko učestvuje u budžetskom procesu?
- Na osnovu čega se donosi budžet?
- Kako se puni opštinska kasa?
- Šta su prihodi i primanja budžeta?
- Struktura planiranih prihoda i primanja za 2023. godinu
- Šta se promenilo u odnosu na 2022. godinu?
- Na šta se troše javna sredstva?
- Šta su rashodi i izdaci budžeta?
- Struktura planiranih rashoda i izdataka za 2023. godinu
- Šta se promenilo u odnosu na 2022. godinu?
- Rashodi budžeta po programima
- Rashodi budžeta raspodeljeni po direktnim i indirektnim budžetskim korisnicima
- Najvažniji kapitalni projekti
- Najvažniji projekti od interesa za lokalnu zajednicu
Osnovna svrha dokumenta koji je pred vama jeste da na što jednostavniji i razumljiviji način objasni u koje svrhe se koriste javni resursi da bi se zadovoljile potrebe građana.
Građanski budžet predstavlja sažet i jasan prikaz Odluke o budžetu opštine Ivanjica za 2023. godinu, koja je po svojoj formi veoma obimna i teška za razumevanje zbog specifičnih pojmova i klasifikacija koje je čine.
Iako je nemoguće objasniti celokupan budžet u ovako kratkoj formi, iskreno se nadamo da ćemo na ovaj način uspeti da vas informišemo o načinu prikupljanja javnih sredstava i ostvarivanja prihoda i primanja budžeta opštine, kao i o načinu planiranja, raspodele i trošenja budžetskih sredstava.
Kroz ovaj transparentan pristup nastojimo da unapredimo razumevanje i interesovanje naših sugrađana za lokalne finansije, a u perspektivi očekujemo i saradnju lokalne samouprave i žitelja opštine Ivanjica u zajedničkom postavljanju ciljeva, definisanju prioriteta i planiranju razvoja naše opštine.
Momčilo Mitrović Predsednik opštine
Direktni korisnici budžetskih sredstava:
- Skupština opštine
- Predsednik opštine
- Opštinsko veće
- Opštinska uprava
- Pravobranilaštvo opštine
Ostali korisnici javnih sredstava:
- Obrazovne institucije (škole-9 osnovnih i 2 srednje)
- Dom zdravlja Ivanjica
- Centar za socijalni rad
- Neprofitne organizacije (udruženja građana, nevladine organizacije, itd.)
Indirektni korisnici budžetskih sredstava
- Biblioteka «Svetislav Vulović» Ivanjica
- Dom kulture Ivanjica
- Predškolska ustanova Bajka
- Turistički organizacija opštine Ivanjica
- 19 Mesnih zajednica
Kako nastaje budžet opštine?
BUDŽET opštine je pravni dokument koji utvrđuje plan prihoda i primanja i rashoda i izdataka opštine za budžetsku, odnosno kalendarsku godinu.
To znači da ovaj dokument predstavlja predviđanje koliko će se novca od građana i privrede u toku jedne godine prikupiti i na koji način će se taj novac trošiti.
Iz opštinskog budžeta se tokom godine plaćaju sve obaveze lokalne samouprave. Isto tako u budžet se slivaju prihodi iz kojih se podmiruju te obaveze.
Predsednik opštine i lokalna uprava sprovode opštinsku politiku, a glavna poluga te politike i razvoja je upravo budžet opštine.
Prilikom definisanja ovog, za opštinu Ivanjica najvažnijeg dokumenta, rukovode se zakonskim okvirom i propisima, strateškim prioritetima razvoja i drugim elementima.
Realnost je takva da postoje velike razlike između želja i mogućnosti, tako da kreiranje budžeta podrazumeva utvrđivanje prioriteta i pravljenje kompromisa.
Ko učestvuje u budžetskom procesu?
Predškolska ustanova
Mesne zajednice
Ustanove kulture
Turistička organizacija
Opštinska uprava Predsednik opštine Opštinsko veće Skupština opštine
Osnovne škole Srednje škole
Dom zdravlja
Građani i njihova udruženja
Javna preduzeća
Na osnovu čega se donosi budžet?
Na osnovu čega se donosi budžet?
Zakoni i propisi:
Zakon o finansiranju lokalne samouprave, Zakon o budžetskom sistemu,
Zakon o lokalnoj samoupravi,
Uputstvo Ministarstva finansija za pripremu odluke o budžetu za 2022. godinu i dr.
Svi posebni propisi kojima su utvrđene nadležnosti JLS
Strateški dokumenti: Strategija razvoja
Akcioni planovi za pojedine oblasti Potrebe budžetskih korisnika
Započeti projekti iz ranijih godina
Ostvarenje prošlogodišnjeg budžeta
- Ukupni javni prihodi i primanja opštine Ivanjica za 2023. godinu iznose
- 1.510.724.000
dinara
- Odlukom o budžetu opštine Ivanjica za 2023. godinu planirana su sredstva iz budžeta opštine u iznosu od 1.365.746.000 dinara, preneta sredstva iz ranijih godina u iznosu od 109.361.000 dinara i preneta namenska sredstva u iznosu od 35.617.000 dinara.
Šta su prihodi i primanja budžeta?
| Vrsta javnih prihoda koji se prikupljaju obaveznim plaćanjima poreskih obveznika bez obaveze izvršenja specijalne usluge zauzvrat Donacije se dobijaju od domaćih i međunarodnih donatora i organizacija za različite projekte. Transferi podrazumevaju prenos sredstava od nivoa Republike Srbije opštinskom nivou vlasti. Mogu biti namenski (za tačno utvrđene namene) ili nenamenski (nije im unapred utvrđena namena te se mogu u skladu sa zakonom koristiti za bilo koje svrhe) . Vrsta javnih prihoda koji se naplaćuju za korišćenje javnih dobara (naknade), pružanje javnih usluga (takse) ili zbog koršenja ugovornih ili zakonskih odredbi (kazne i penali) Ova primanja se ostvaruju prodajom nepokretnosti i pokretnih stvari u vlasništvu opštine. Primanja od zaduživanja predstavljaju prilive po osnovu primanja od zaduživanja kod poslovnih banaka u zemlji u korist nivoa opština. Primanja od prodaje finansijske imovine predstavljaju prilive po osnovu prodaje domaćih akcija i ostalog kapitala u korist nivoa opština Predstavljaju višak prihoda budžeta opštine koji nisu potrošeni u prethodnoj budžetskoj godini |
Poreski prihodi
Donacije i transferi
Neporeski prihodi
Primanja od
prodaje nefinansijske
imovine
Primanja od zaduživanja i
prodaje finansijske
imovine
Preneta sredstva iz ranijih godina
Struktura planiranih prihoda i primanja za 2023. godinu
Prihodi od poreza 861.688.000
dinara
Preneta sredstva iz ranijih godina 144.978.000
dinara
Primanja od prodaje finansijske imovine 0 dinara
Ukupni budžetski prihodi i primanja 1.510.724,00
dinara
Primanja od prodaje nefinansijske imovine 0 dinara
Transferi
407.737.000
dinara
Drugi prihodi
96.321.000
dinara
Struktura planiranih prihoda i primanja za 2023. godinu
| primanja od prodaje finansijske imovine 0% |
Struktura prihoda i primanja
Šta se promenilo u odnosu na 2022. godinu?
- Ukupni prihodi i primanja naše opštine u 2023. godini su se povećali u odnosu na poslednju izmenu Odluke o budžetu za 2022. godinu za 13.357.408,00,00 dinara, odnosno za 0,89 %.
- Transferi su smanjeni za 23.943.992,00 dinara.
- Preneta sredstva su smanjena za 54.160.000,00 dinara
- Neporeski prihodi su smanjena za 14.899.000,00 dinara nara
- Poreski prihodi su povećani za 106.360.400,00 dinara.
Na šta se troše javna sredstva?
Budžet mora biti u ravnoteži, što znači da rashodi moraju odgovarati prihodima. Ukupni planirani rashodi i izdaci u 2023. godini iz budžeta iznose:
- RASHODI Rashodi predstavljaju sve troškove opštine za plate budžetskih korisnika, nabavku roba i usluga, subvencije, dotacije i transfere, socijalnu pomoć i ostale troškove koje opština obezbeđuje bez direktne i neposredne naknade.
- IZDACI predstavljaju troškove izgradnje ili investicionog održavanja već postojećih objekata, nabavku zemljišta, mašina i opreme neophodne za rad budžetskih korisnika.
- RASHODI I IZDACI moraju se iskazivati na zakonom propisan način, odnosno moraju se iskazivati: po programima koji pokazuju koliko se troši za izvršavanje osnovnih nadležnosti i strateških ciljeva opštine; po osnovnoj nameni koja pokazuje za koju vrstu troška se sredstva izdvajaju; po funkciji koja pokazuje funkcionalnu namenu za određenu oblast i po korisnicima budžeta što pokazuje organizaciju rada opštine.
Šta su rashodi i izdaci budžeta?
| Rashodi za zaposlene predstavljaju sve troškove za zaposlene, kako u upravi tako i kod budžetskih korisnika Korišćenje roba i usluga obuhvataju stalne troškove, putne troškove, usluge po ugovoru, specijalizovane usluge, troškove materijala i tekuće popravke i održavanje. Dotacije i transferi su troškovi koje lokalna samouprava ima za isplatu institucijama koje su u primarnoj nadležnosti centralnog/pokrajinskog nivoa kao što su škole, centar za socijalni rad, dom zdravlja. Ostali rashodi obuhvataju dotacije nevladinim organizacijama, poreze, takse, novčane kazne. Subvencije se odobravaju za funkcionisanje međumesnog prevoza i poljoprivrednim proizvođačima. Socijalna zaštita obuhvata sve troškove isplate socijalne pomoći za različite kategorije građana. Budžetska rezerva predstavlja novac koji se koristi za neplanirane ili nedovoljno planirane svrhe, kao i u slučaju vanrednih okolnosti. Kapitalni izdaci su troškovi za izgradnju novih, ili investiciono održavanje postojećih objekata, nabavku opreme, mašina zemljišta i slično. |
Rashodi za zaposlene
Korišćenje roba i
usluga
Dotacije i transferi
Ostali rashodi Subvencije Socijalna zaštita
Budžetska rezerva
| 15 |
Kapitalni izdaci
Struktura planiranih rashoda i izdataka budžeta za 2023. godinu
Korišćenje roba i usluga 590.123.000
dinara Dotacije i
Kapitalni izdaci 210.321.000
dinara
transferi 247.066.000
dinara
Sredstva rezerve 10.500.000
Ukupni rashodi i izdaci 1.510.724.000
Rashodi za zaposlene 269.311.000
dinara
Ostali rashodi 71.348.000
dinara
Subvencije 19.000.000
dinara
Socijalna pomoć 93.055..000
dinara
Struktura planiranih rashoda i izdataka budžeta za 2023. godinu
Struktura rashoda i izdataka
Šta se promenilo u odnosu na 2022. godinu?
Ukupni troškovi naše opštine u 2023. godini su se povećali u odnosu na poslednju izmenu Odluke o budžetu za 2022. godinu za 13.357.408,00 dinara, odnosno za 0,89 %.
- Rashodi za socijalnu zaštitu su smanjeni za 1.421.229 dinara
- Subvencije su smanjene za 26.826.000 dinara
- Kapitalni izdaci su smanjeni za 60.856.617 dinara
- Rashodi za zaposlene su povećani su za 20.022.000 dinara;
- Korišćenje roba i usluga su povećani za 44.428.254 dinara;
- Ostali rashodi su povećani za 4.112.000 dinara
- Sredstva rezerve su povećana za 9.888.000 dinara
- Donacije ,dotacije i transferi su povećani za 24.154.000 dinara;
| Naziv programa | Sredstva iz Odluke o budžetu za 2023. godinu (iznos u dinarima) | % budžeta po programu |
| Program 1. Stanovanje, urbanizam i prostorno planiranje | 0 | 0.00% |
| Program 2. Komunalne delatnosti | 78,650,000 | 5.21% |
| Program 3. Lokalni ekonomski razvoj | 6,000,000 | 0.40% |
| Program 4. Razvoj turizma | 22,339,000 | 1.48% |
| Program 5. Poljoprivreda i ruralni razvoj | 28,000,000 | 1.85% |
| Program 6. Zaštita životne sredine | 60,910,000 | 4.03% |
| Program 7. Organizacija saobraćaja i saobraćajna infrastruktura | 377,400,000 | 24.98% |
| Program 8. Predškolsko vaspitanje i obrazovanje | 196,329,000 | 13.00% |
| Program 9. Osnovno obrazovanje i vaspitanje | 137,725,000 | 9.12% |
| Program 10. Srednje obrazovanje i vaspitanje | 48,232,000 | 3.19% |
| Program 11. Socijalna i dečija zaštita | 98,864,000 | 6.54% |
| Program 12. Zdravstvena zaštita | 40,750,000 | 2.70% |
| Program 13. Razvoj kulture i informisanja | 58,798,000 | 3.89% |
| Program 14. Razvoj sporta i omladine | 80,514,000 | 5.33% |
| Program 15. Opšte usluge lokalne samouprave | 234,432,000 | 15.52% |
| Program 16. Politički sistem lokalne samouprave | 28,881,000 | 1.91% |
| Program 17. Energetska efikasnost i obnovljivi izvori energije | 12,900,000 | 0.85% |
| Ukupni rashodi po programima | 1,510,724,000 | 1 |
| ZDRAVSTVENA |
| SOCIJALNA I DEČIJA ZAŠTITA 7% |
| Razvoj sporta i omladine5% |
| RAZVOJ TURIZMA 1% |
| OPŠTE USLUGE LOKALNE SAMOUPRAVE 16% |
| STANOVANJE, URBANIZAM I PROSTORNO PLANIRANJE 0% |
| POLITIČKI SISTEM LOKALNE SAMOUPRAVE2% |
Struktura rashoda po budžetskim programima
Rashodi budžeta raspodeljeni po direktnim i indirektnim budžetskim korisnicima
| R. br. | Naziv budžetskog korisnika | Sredstva iz Odluke o budžetu za 2023. godinu (iznos u dinarima) | % budžeta po korisniku |
| 1. | Skupština opštine | 15,828,000 | 1.05% |
| 2. | Predsednik opštine | 8,993,000 | 0.60% |
| 3. | Opštinsko veće | 4,060,000 | 0.27% |
| 4. | Opštinska uprava | 1,478,791,000 | 97.89% |
| 5. | Opštinsko javno pravobranilaštvo | 3,052,000 | 0.20% |
| 6. | Mesne zajednice | 5,551,000 | 0.37% |
| 7. | Dom kulture Ivanjica | 37,463,000 | 2.48% |
| 8. | Biblioteka Svetislav Vulović | 9,335,000 | 0.62% |
| 9. | Centar za socijalni rad | 14,659,000 | 0.97% |
| 10. | Predškolska ustanova Bajka | 191,329,000 | 12.66% |
| 11. | Turistička organizacija | 22,339,000 | 1.48% |
| U K U P N O: | 1,510,724,000 | 100.00% |
Najvažniji kapitalni projekti
| Naziv projekta | Planirana sredstva (iznos u dinarima) | ||
| 2023 | 2024 | 2025 | |
| Izgradnja sportskog centra | 40.000.000 | 50.000.000 | 50.000.000 |
| Rekonstrukcija Žičanog pešačkog mosta | 25.000.000 | ||
| Izgradnja kanalizacije u naselju kod Proletera | 11.000.000 | ||
| Izgradnja atmosferskog kolektora u Otočkoj ulici | 6.610.000 | ||
| Rekonstrukcija kraka Ulice Druge prol.brigade krak Zornić | 15.000.000 | ||
| Izgradnja atmosferskog kolektora kof Gimnazije | 7.000.000 | 10.000.000 | |
| Parterno uređenje Gimnazije | 16.000.000 | ||
| Adaptacija i opremanje objekta za potrebe dečijeg vrtića Prilike | 5.000.000 | ||
| Izgradnja atmosferske kanalizacije u nasenju Dubrava | 14.000.000 | ||
| Rekonstrukcija ulice u Šljivićima ka Ravani | 6.000.000 | ||
| Rekonstrukcija kraka Ulice ka Totovićima | 15.000.000 | ||
| Izgradnja igrališta za male sportove u Šljivićima | 6.000.000 | ||
| Održavanje nekategorisanih puteva uz učešće građana | 115.000.000 | 115.000.000 |
| Naziv projekta | Planirana sredstva (iznos u dinarima) | ||
| 2023 | 2024 | 2025 | |
| Izgradnja i rekonstrukcija javnih česmi | 1.900.000 | ||
| Uređenje i rekonstrukcija pešačkih staza | 3.000.000 | ||
| Rekonstrukcija ulice u Krtinicama | 3.000.000 | ||
| Rekonstrukcija ulice u Lugu | 6.700.000 | ||
| Uređenje korita reke Moravice | 33.000.000 | ||
| Uređenje vodotokova 2.reda | 3.000.000 | ||
| Rekonstrukcija atarskih puteva | 8.000.000 | ||
| Rehabilitacija makadamskih kolovza javnih i nekategorisanih puteva | 44.000.000 | ||
| Rehabilitacija gradskih ulica i asfaltnih kolovoza javnih puteva | 32.000.000 | ||
| Urgentno održavanje javnih i nekategorisanih puteva | 16.000.000 |
Najvažniji projekti od interesa za lokalnu zajednicu
| Naziv projekta | Planirana sredstva (iznos u dinarima) | ||
| 2023 | 2024 | 2025 | |
| Nušićijada 2023 | 5.450.000 | ||
| Krompirijada 2023 | 300.000 | ||
| Festival izvorne pesme –Prilike 2023 | 1.572.000 | ||
| Pomoć u kući (socijalna usluga ) | 10.000.000 | ||
| Lični pratilac deteta | 17.000.000 | ||
| Pomoć izbeglicama i interno raseljenim licima | 5.245.000 | ||
| Sabor dvojeničara i starih instrimenata Srbije –Kušići 2022 | 502.000 | ||
| Proslava Srpske nove godine | 500.000 | ||
| Dan opštine Ivanjica | 300.000 | ||
| Sabor u Kovilju | 157.000 | ||
| Sabor u Pridvorici | 162.000 | ||
| Zvuci Golije ,Mučnja i Javora | 127.000 | ||
| Obeležavanje Javorskog rata i sabor srpske omladine | 305.000 |
Na kraju želimo da Vam se zahvalimo što ste izdvojili vreme za čitanje ove prezentacije budžeta.
Ukoliko ste zainteresovani da sagledate u celini Odluku o budžetu opštine Ivanjica za 2023. godinu, istu možete preuzeti na sledećem linku internet stranice opštinske uprave: www .ivanjica.gov.rs